zondag 15 juni 2014

Van Moab naar Mesa Verde

Rond kwart over acht rijden we weg van de camping. Niet echt een mooi RV Park, maar je kan het niet altijd zo goed treffen. Toiletgebouwen waren toch wel wat smerig, maar de plek zelf was wel een aanrader (plek FH05) waar we een mooi uitzicht op een heel lange bergkam (mijlen lang) hadden. Nog zo’n 50 miles op de Highway 191-S rijden voor we eraf gaan. Links zien we een sign op een berg met vette witte letters “Hole ’N The Rock” en we willen dat gat op de picture zetten. Bocht omgelopen, maar niks te zien. Het hekwerk was dicht dus daar konden we ook niks mee. Helaas zijn we dus voor nop uit de RV gestapt en de foto van die tekst op de berg is eigenlijk ook een overbodig iets geweest. We vinden het trouwens jammer dat die tekst er zo groot opstaat op de prachtig rood gekleurde rots, verpest echt het uitzicht en vraag me af of dat ooit nog verwijderd kan worden. We komen voorbij Looking Glass Rock en Wilson Arch ….mooi … en kan net op tijd mijn fototoestel instellen om ze er beiden op te zetten (vanuit de RV). Fijn dat dat zo goed gelukt is. Verderop ligt de Church Rock, het valt me op dat sommige namen van rotsen wel erg veel voor komen. We doorkruisen Lisbon Valley. Het lijkt hier wel op een prairie. Rechts van ons ligt Canyonlands NP. Dit schijnt ook een prachtig park te zijn. Na Monticello rijden we door de Montezuma Canyon. We zien tamme lama’s in een tuin liggen … ze zijn nu al lui en het is pas vroeg in de ochtend. Ben eigenlijk benieuwd in wat voor een toestand ze tegen de avond zijn … , hahaha! De begroeiing heeft weer diverse kleuren groen, en we stijgen en dalen weer regelmatig. Bergen zien we alleen aan de linker en dan weer aan de rechterzijde. Heel vreemde gewaarwording. We gaan richting Cortez en om 10.20 uur verlaten we Utah en rijden de staat Colorado binnen. Uitgestrekte grasvelden …kilometers ….. heuvel op heuvel af. Het is hier echt niemandsland …. Heel af en toe een huisje …. Echt geen last van de buren, hihihi! Zou niks voor ons zijn zo eenzaam en verlaten. We komen zeer regelmatig fietsers tegen en auto’s die racefietsen achterop hebben. Het zouden best wel eens verversingsposten kunnen zijn. Is misschien een estafette tour voor een goed doel? Langs de kant gestopt voor een bakkie koffie (makkelijk als je je eigen keuken bij je hebt) met een muesli reep erbij voor de nodige energie. Veel water blijven drinken. Nog 33 miles naar Cortez. Allemaal huisjes en schuurtjes gebouwd grotendeels met golfplaten. Ben benieuwd hoeveel asbest er hier her en der verspreidt ligt of in de bodem zit. Het besproeien van het land gaat hier via heel grote ijzeren wielen verbonden met een stangen met sproeiers waar water uitkomt. Die rollen ze dan over het land. Ziet er grappig uit en vernuftig uit. In de verte zien we al een lange tijd bergen liggen met sneeuw erop. Ook steeds meer bergen wat dichterbij, een mooie overlook zo. Af en toe een poel of kreek met helder blauw water. Om half 1 komen we op “Morefield Campground” aan. Het ligt 4 mijl in het NP Mesa Verde. We besluiten eerst te gaan lunchen en daarna het park te gaan bezichtigen met de RV. Vandaag staat in het teken van cultuur en niet zozeer natuur. We zien wel veel onderweg qua natuur, maar we gaan naar de nog overgebleven grotwoningen van indianen in Mesa Verde NP. We rijden langs de Nort Rim. Prachtig wisselend landschap van rotsen maar ook heel veel groen van bomen, struiken en bloeiende planten. Heel bochtige weggetjes, smal en veel klimwerk … maar dat is juist leuk. We nemen eerst alle uitkijkpunten op de heenweg om die te gaan bekijken om uiteindelijk uit te komen bij Spruce Tree House. Zo zien we de Montezuma Valley Overlook, Park Point Overlook, Geologic Overlook (met prachtige rotswanden), The Far View Sites met de Far View House. De bouwwerken hier moeten uit twee of drie verdiepingen hebben bestaan. Er zijn 40 kamers op de begane grond gevonden, en 5 kivas. Het Far View House is bewoond geweest van 1100 tot 1300. Wat vooral opvalt is dat de kamers erg groot zijn, heel recht en gelijkmatig. De kivas vertonen in bouwstijl opmerkelijke overeenkomsten met kivas die gevonden zijn in het noordwesten van New Mexico. Archeologen veronderstellen dat de bewoners van Mesa Verde handelden en ook kennis uitwisselden met de bewoners van het aldaar gelegen Chaco Canyon. Daarna komen we langs/bij de Cedar Tree Tower. De meeste torens zijn gebouwd in de Classic Periode (van 1100 tot 1300), en vrijwel altijd in combinatie met een kiva. Allemaal even imposant om te zien. Hierna komen we aan bij Spruce Tree House. Dit is de op twee na grootste Cliff Dwelling van Mesa Verde. Het is gebouwd tussen 1200 en 1276, en het heeft 114 kamers en 8 kivas (voor spiritueel gebruik). De grot waarin Spruce Tree House ligt is maximaal 66 meter breed en 27 meter diep. Er hebben hier ongeveer 125 tot 150 mensen geleefd. Vanwege de zeer beschermde ligging is de bebouwing hier in heel goede staat gebleven, er is niet veel restauratie nodig geweest. Wetenschappers hebben ook veel kunnen afleiden uit de afvalberg die is ontstaan doordat de bewoners hun afval over de rand naar beneden hebben gegooid. De woningen die in de grotten werden gemaakt, worden 'Cliff Dwellings' genoemd. De Indianen maakten vooral gebruik van grotten, die naar het zuid-zuidwesten waren gericht. De Cliff Dwellings variëren in grootte van 1-kamer woningen tot dorpen met meer dan 200 kamers. We lopen naar beneden om daar de oude huisjes te gaan bekijken. De huisjes hebben pitfires met rookkanalen en bovenaan roosters voor de afvoer van rook. Voor sommige raampjes zit bovenin nog een houten paal (horizontaal) waar de indianen een “gordijn” voor konden hangen (net als bij ons een soort van een rolgordijn). Geweldig al die details. De huisjes zijn op de meeste plaatsen weggesleten qua hoogte want ze sluiten niet meer aan de cliff dwellings (rots overkapping). Op sommige punten nog wel en dan zie je goed het verschil. Dan zien we ook 3 stenen naast elkaar liggen. Die schijnen gebruikt te zijn door de vrouwen die daar het koren/graan dorsten/maalden.

We gaan nu de Mesa Top Loop volgen (10 km.) . Vanaf de weg kan je diverse pithouses en Cliff Dwellings zien. Op vijf van de stopplaatsen staan exposities die de ontwikkeling volgen van de Basketmakers tot aan de Classic Pueblo periode. We zien o.a. een 'early pithouse' , het punt waar je uitkijkt op de Cliff Dwelling “Square Tower House”, met 80 kamers. Het dorpje dankt z'n naam aan de hoogste toren van het park: dit gebouw telt vier verdiepingen en is acht meter hoog. Vier 'late pithouses', enkele pithouses met de naam 'Pueblo Ruins'. Sunset Point, met in de verte uitzicht op de Cliff Dwelling “Sunset House”. Een uitzichtpunt op “Oak Tree House” (ruim 50 kamers en 6 kivas) en een uitkijk op “New Fire House” (20 kamers en 3 kivas, gebouwd op twee verschillende richels die door middel van een ladder met elkaar verbonden waren) en via een zijweggetje het uitzicht op de grootste Cliff Dwelling “Cliff Palace”. We stappen ook uit bij Sun Point View. Van daaruit zien we “Balcony House” in de verte liggen. Balcony House, met 45 kamers en 2 kivas, was een van de best verdedigbare plekken in Mesa Verde. Dit omdat er maar één toegangsweg was, die eenvoudig kon worden bewaakt. Aan de noordzijde van het dorp is een muur van 1 meter hoogte gebouwd, waarschijnlijk om ervoor te zorgen dat kleine kinderen niet over de rand konden vallen. Aan de zuidzijde zijn geen bewijzen van een dergelijke muur gevonden. Omdat Balcony House naar het oosten is gericht, hebben de bewoners maar weinig profijt van de winterzon gehad. Het dorp ligt gedurende een groot deel van de dag in de schaduw. Het moet hier tijdens de wintermaanden dan ook erg koud zijn geweest. Er zijn veel bewijzen gevonden dat hier veel vuren werden gestookt. Er zijn nog resten brandhout gevonden, waarvan de jongste dateert van 1278. Dit zou het jaar kunnen zijn waarin Balcony House werd verlaten.

Weer teruggereden naar de camping waar we onderweg heel kale bomen zien. Ze branden daar om de zoveel jaar bewust de bomen kaal. Wat is dit een leuk park om te zien. En ook zo onverwacht hele stukken groen. Om 6 uur waren we weer terug op de campgound en heeft Ruud de RV geïnstalleerd en ben ik begonnen aan het eten. Voor, achter en naast onze RV lopen de herten te grazen. Totaal niet schrikkerig. Cool om te zien. Leuk voor op de foto. Vanavond moet weer alle voedsel in de RV opgeborgen worden en het afval in andere bakken worden gedumpt vanwege de beren. Hier geen bear lockers. Wat een prachtige weer onverwachte dag. We zijn er af en toe stil van als we eraan terugdenken wat we hebben gezien.

Korte geschiedenis over de Indiaanse monumenten (ruines):

Er zijn in Arizona en de omringende staten veel oude Indiaanse ruïnes aangetroffen, die tot een National Monument zijn benoemd. "Ancient Pueblo Peoples" ("Oude Pueblovolkeren") waren volkeren in een oude Indiaanse cultuur die in het huidige Four Corners gebied woonden. Dit is in het zuiden van Utah, noordoostelijk Arizona, het noorden van New Mexico en het zuidwesten van Colorado. Deze volkeren werden ook Anasazi genoemd. Het woord Anasazi is Navajo voor "Ancient Ones" of "Oude Vijand". Het is niet duidelijk wanneer deze cultuur ontstaan is, maar de huidige consensus is dat deze lijkt te zijn ontstaan rond de 12e eeuw voor Christus. Het woord Anasazi wordt door de Navajo zelf niet gebruikt voor hun voorouders. De cultuur verdween rond de 15e eeuw en is opgegaan in andere stammen.

Het terrein in deze uitgestrekte regio varieert sterk. De plateauregio's hebben grote hoogten variërend van 1.500 tot 2.600 meter. In gebieden waar zandsteen- of kalksteenlagen aanwezig zijn, bedekken deze de makkelijker en sneller eroderende lagen. Hierdoor zijn overhangende rotsen gevormd. De Ancient Pueblo Peoples gebruikte zulke grotten voor schuilplaatsen en bouwplaatsen. Deze oude volkeren hadden gemeenschappelijke huizen, ook wel pueblos genoemd. Ook woonden ze in rotswoningen. De pueblos en rotswoningen waren zo ontworpen dat ze alleen toegankelijk waren met ladders die tijdens vijandelijke aanvallen naar boven getild konden worden.

De naam Pueblo is bedacht door de Spaanse ontdekkingsreizigers, vanwege de specifieke stijl van bouwen. Het betekent "dorp" in het Spaans. De Ancient Pueblo Peoples waren een van de vier belangrijkste prehistorische culturen die er in het Amerikaanse zuidwesten geweest zijn, soms aangeduid als Oasisamerica. De anderen zijn de Mogollon, Hohokam en Patayan.

De Ancient Pueblo cultuur is misschien het best bekend geworden door de stenen en adobe woningen gebouwd langs rotswanden. Adobe structuren zijn gebouwd met bakstenen gemaakt van zand, klei en water, met wat vezelig of organisch materiaal, gevormd met behulp van frames en gedroogd in de zon. De best bewaarde voorbeelden van de steen en adobe woningen zijn in de Nationale Parken, zoals o.a. in Mesa Verde National Park (Colorado), Aztec Ruins National Monument (New Mexico) en Canyon de Chelly National Monument (Arizona).

Deze dorpen, de zogenaamde pueblos, waren vaak alleen toegankelijk met een touw of door de rotsen te beklimmen. De eerste Ancient Pueblo huizen en dorpen waren gebaseerd op het put-huis (een huis dat half in een afgraving in de grond gebouwd is, in het Engels een pithouse). In de loop van de tijd ontstonden grote complexen, bekend als "Grote Huizen". Er is een aantal essentiële kenmerken. Meest duidelijk is hun enorme bulk. Complexen bouwwerken hebben soms honderden kamers elk. Individuele kamers waren groot in omvang, met hogere plafonds dan in pueblos van voorgaande perioden. In de grote huizen was in het midden een plein. Dit plein was bijna altijd omringd met bouwwerken van afgegrendelde kamers of hoge muren. De huizen waren vaak vier of vijf verdiepingen hoog, met uitzicht op het plein. Al deze indianen woningen zijn rond 1400 - 1500 verlaten, met nog onbekende oorzaak. In documentatie wordt gespeculeerd over droge periodes en over indianenoorlogen, maar vooralsnog is dit niet definitief. De Hopi en Navajo die hier momenteel leven hebben kenmerken van deze oude volken.